Değişken, içinde değerler saklayabileceğiniz bir programlama aracıdır. Değişkenlerin sakladığı değer kod sayfaları boyunca değişebilir, birbirine aktarılabilir. Değişkene başka bir değer atayabilirsiniz veya değişkenin sakladığı değeri program içinde kullanabilirsiniz. Değişkenler genellikle programın başlangıcında isimlendirir; böylece bu isimlerle değişkeni çağırabilir, değişkenin taşıdığı değeri kullanabilirsiniz. Not: Değişkenin ismi program boyunca değişmez, ancak taşıdığı değer değişebilir.
Değişken İsimleri
Değişkenleri isimlendirirken dikkat etmemiz gereken bazı kurallar vardır:
* Değişken ismi harf, rakam veya "_" (altçizgi) karakterlerinden oluşabilir.
* Değişken isminin ilk karakteri bir harf veya "_" (alt çizgi) işareti olmalıdır. (vol_html23 gibi)
* JavaScript küçük harf, büyük harf ayrımı yapar. Mesela değişken isminiz DIAZ ise, bu değişkeni hep böyle büyük harflerle yazmak zorundasınız. diaz yazarsanız, gözatıcı bunu farklı bir değişken olarak okur.
* Değişken isimlerinin uzunluğu 255 karakter kadar olabilir.
* Değişken isimleri içinde diğer semboller (+, -, /, boşluk, vb.) yer alamaz.
* Değişken isimlerinde İngilizce`de olmayan karakterleri (ş, ç, ö, vb.) kullanmayınız. (Genellikle yeni kullanıcılar bu kuralı her zaman anımsamıyorlar.
Değişkenlere Değer Verme
Değişkenlere değer verirken, değişken her zaman sol tarafta yer alır. Mesela sayi değişkenine 15 değerini vereceksek, şöyle yazarız:
sayi= 15
Değişkenler birbirinin değerini de alabilir. Her zaman sola yazılan ifade, sağdaki değeri alır. Örneğin şu iki değişkene bakalım:
sayı1= 5
sayı2= 10
sayı1= sayı2
Burada sayi1 ve sayi2 isimli iki değişken söz konusu. Önce sayi1 isimli değişkene 5 değeri veriliyor. Sonra sayi2 değişkenine 10 değeri veriliyor. Sonra sayi1 değişkenine sayi2`nin değeri verilerek, sayi1`in değeri değiştiriliyor. Böylece sayi1= 10, sayi2= 10 oluyor. Eğer sayi2 = sayi1 ifadesi olsaydı (sayi2 solda yeralsaydı), sayi1`in değeri sayi2`ye verilmiş olacaktı. Bu durumda sonuç değişik olurdu: sayi1= 5, sayi2= 5
Yukarıdaki yazdıklarımızı bir uygulamayla gösterelim:
Javascript:
<html>
<head>
<title>JavaScript Uygulaması</title>
</head>
<body>
<script language="JavaScript">
sayi1=5
sayi2=10
sayi1= sayi2
document.write(sayi1)
document.write("<br>")
document.write(sayi2)
</script>
</body>
</html>
Dikkat ederseniz document.write(...) kodunun parantez arasına değişkenleri yazarken, tırnak işareti kullanmadık. Çünkü değişkenler HTML elemanı değil, JavaScript elemanı. Bu üç kod yerine şöyle yazabilirdik: document.write(sayi1 + "
" + sayi2). İsterseniz değişkenlerin yerini değiştirelim (sayi2 = sayi1 yapalım):
Javascript:
<body>
<script language="JavaScript">
sayi1=5
sayi2=10
sayi2= sayi1
document.write(sayi1 + "<br>" + sayi2)
</script>
</body>
</html>
Değişken Tanımlama ve Değişken Türleri
Yukarıdaki uygulamalarımızda değişkenlere değer verdik ama onları tanımlamadık, tanımlamak zorunda da değiliz. Ancak bu değişkenleri var kodu ile baştan tanımlamak doğru bir yaklaşımdır. (Başka program bilenlere not: Eğer baştan tanımlamazsak, değişkenler global olur. Başka program bilmeyenlere not: Önceden tanımlamakta büyük kerametler var.) Aşağıdaki üç durum da aynı şeyi ifade ediyor:
var sayi1
var sayi2
sayi1=5
sayi2=10
veya,
var sayi1, sayi2
sayi1=5
sayi2=10
veya,
var sayi1=10, sayı2=5
Bu şekillerde değişkenleri tanımlayabiliyoruz. Şimdiye kadar değişkenlere hep sayısal değerler verdik. Oysa JavaScript değişkenleri 5 çeşit değer alabiliyor:
Sayısal Değerler Aritmetik işlemler yapılabilen her türlü sayısal değer: tam sayı, ondalık sayı, negatif sayı.
sayi = 32
Alfanümerik Değerler Aritmetik işlemler yapılmayan, metinsel özellikler taşıyan değerler.
sev = "Cameron Diaz"
Onay Değerleri Sadece doğru veya yanlış değerlerini kabul eden değerler. Doğru ifadesi 1 ile, yanlış ifadesi 0 ile ifade ediliyor. (Ecnebiler boolean diyor.)
cevap = 1
Fonksiyon Değeri Değişkenler tıpkı sayılar ve metinler gibi fonksiyonları da saklayabilmektedir.
yap = selam()
Nesne Değeri Değişkenler HTML nesnelerini (düğme, metin, resim, vb.) değer olarak saklayabilmektedir. (Özellikle gelişmiş JavaScript örneklerimizde çok kullanacağız.) Unutmayalım ki JavaScript nesneye dayalı programdır.
eleman = dugme
Değişkenler gerek yapısal gerek nesneye dayalı programlarda büyük önem taşır. Daha önce hiç programcılıkla uğraşmamışlar kişileri düşünerek anlattım bu sayfayı. Değişkenleri tanıyan arkadaşların sıkılmaması için olabildiğince sade yazdım, umarım başarmışımdır.
KAYNAK: http://www.bilgisayardershanesi.com/bilgisayar_dersleri/java-script-degiskenler.html
Değişken İsimleri
Değişkenleri isimlendirirken dikkat etmemiz gereken bazı kurallar vardır:
* Değişken ismi harf, rakam veya "_" (altçizgi) karakterlerinden oluşabilir.
* Değişken isminin ilk karakteri bir harf veya "_" (alt çizgi) işareti olmalıdır. (vol_html23 gibi)
* JavaScript küçük harf, büyük harf ayrımı yapar. Mesela değişken isminiz DIAZ ise, bu değişkeni hep böyle büyük harflerle yazmak zorundasınız. diaz yazarsanız, gözatıcı bunu farklı bir değişken olarak okur.
* Değişken isimlerinin uzunluğu 255 karakter kadar olabilir.
* Değişken isimleri içinde diğer semboller (+, -, /, boşluk, vb.) yer alamaz.
* Değişken isimlerinde İngilizce`de olmayan karakterleri (ş, ç, ö, vb.) kullanmayınız. (Genellikle yeni kullanıcılar bu kuralı her zaman anımsamıyorlar.
Değişkenlere Değer Verme
Değişkenlere değer verirken, değişken her zaman sol tarafta yer alır. Mesela sayi değişkenine 15 değerini vereceksek, şöyle yazarız:
sayi= 15
Değişkenler birbirinin değerini de alabilir. Her zaman sola yazılan ifade, sağdaki değeri alır. Örneğin şu iki değişkene bakalım:
sayı1= 5
sayı2= 10
sayı1= sayı2
Burada sayi1 ve sayi2 isimli iki değişken söz konusu. Önce sayi1 isimli değişkene 5 değeri veriliyor. Sonra sayi2 değişkenine 10 değeri veriliyor. Sonra sayi1 değişkenine sayi2`nin değeri verilerek, sayi1`in değeri değiştiriliyor. Böylece sayi1= 10, sayi2= 10 oluyor. Eğer sayi2 = sayi1 ifadesi olsaydı (sayi2 solda yeralsaydı), sayi1`in değeri sayi2`ye verilmiş olacaktı. Bu durumda sonuç değişik olurdu: sayi1= 5, sayi2= 5
Yukarıdaki yazdıklarımızı bir uygulamayla gösterelim:
Javascript:
<html>
<head>
<title>JavaScript Uygulaması</title>
</head>
<body>
<script language="JavaScript">
sayi1=5
sayi2=10
sayi1= sayi2
document.write(sayi1)
document.write("<br>")
document.write(sayi2)
</script>
</body>
</html>
Dikkat ederseniz document.write(...) kodunun parantez arasına değişkenleri yazarken, tırnak işareti kullanmadık. Çünkü değişkenler HTML elemanı değil, JavaScript elemanı. Bu üç kod yerine şöyle yazabilirdik: document.write(sayi1 + "
" + sayi2). İsterseniz değişkenlerin yerini değiştirelim (sayi2 = sayi1 yapalım):
Javascript:
<body>
<script language="JavaScript">
sayi1=5
sayi2=10
sayi2= sayi1
document.write(sayi1 + "<br>" + sayi2)
</script>
</body>
</html>
Değişken Tanımlama ve Değişken Türleri
Yukarıdaki uygulamalarımızda değişkenlere değer verdik ama onları tanımlamadık, tanımlamak zorunda da değiliz. Ancak bu değişkenleri var kodu ile baştan tanımlamak doğru bir yaklaşımdır. (Başka program bilenlere not: Eğer baştan tanımlamazsak, değişkenler global olur. Başka program bilmeyenlere not: Önceden tanımlamakta büyük kerametler var.) Aşağıdaki üç durum da aynı şeyi ifade ediyor:
var sayi1
var sayi2
sayi1=5
sayi2=10
veya,
var sayi1, sayi2
sayi1=5
sayi2=10
veya,
var sayi1=10, sayı2=5
Bu şekillerde değişkenleri tanımlayabiliyoruz. Şimdiye kadar değişkenlere hep sayısal değerler verdik. Oysa JavaScript değişkenleri 5 çeşit değer alabiliyor:
Sayısal Değerler Aritmetik işlemler yapılabilen her türlü sayısal değer: tam sayı, ondalık sayı, negatif sayı.
sayi = 32
Alfanümerik Değerler Aritmetik işlemler yapılmayan, metinsel özellikler taşıyan değerler.
sev = "Cameron Diaz"
Onay Değerleri Sadece doğru veya yanlış değerlerini kabul eden değerler. Doğru ifadesi 1 ile, yanlış ifadesi 0 ile ifade ediliyor. (Ecnebiler boolean diyor.)
cevap = 1
Fonksiyon Değeri Değişkenler tıpkı sayılar ve metinler gibi fonksiyonları da saklayabilmektedir.
yap = selam()
Nesne Değeri Değişkenler HTML nesnelerini (düğme, metin, resim, vb.) değer olarak saklayabilmektedir. (Özellikle gelişmiş JavaScript örneklerimizde çok kullanacağız.) Unutmayalım ki JavaScript nesneye dayalı programdır.
eleman = dugme
Değişkenler gerek yapısal gerek nesneye dayalı programlarda büyük önem taşır. Daha önce hiç programcılıkla uğraşmamışlar kişileri düşünerek anlattım bu sayfayı. Değişkenleri tanıyan arkadaşların sıkılmaması için olabildiğince sade yazdım, umarım başarmışımdır.
KAYNAK: http://www.bilgisayardershanesi.com/bilgisayar_dersleri/java-script-degiskenler.html
Hiç yorum yok: